Gegevens openen¶

Als deel van een Open Source Software ecosysteem is QGIS gebouwd met verschillende bibliotheken die, gecombineerd met zijn eigen providers, mogelijkheden bieden tot het lezen en vaak ook schrijven in veel indelingen:

Vector gegevensindelingen omvatten ESRI-indelingen (Shapefile, Geodatabase…), MapInfo en MicroStation bestandsindelingen, AutoCAD DWG/DXF, GeoPackage, GeoJSON, GRASS, GPX, KML, kommagescheiden waarden, en nog veel meer… Bekijk de volledige lijst met OGR vector ondersteunde indelingen;
Raster gegevensindelingen omvatten ArcInfo Binary Grid, ArcInfo ASCII Grid, JPEG, GeoTIFF, ERDAS IMAGINE, MBTiles, R of Idrisi-rasters, ASCII Gridded XYZ, GDAL Virtual, SRTM, Sentinel Data, en nog veel meer… Bekijk de volledige lijst met raster ondersteunde indelingen;
Database-indelingen omvatten PostgreSQL/PostGIS, SQLite/SpatiaLite, Oracle, DB2 of MSSQL Spatial, MySQL…;
Ondersteuning voor gegevens van webservices (WM(T)S, WFS, WCS, CSW, ArcGIS Servers…) wordt ook afgehandeld door providers van QGIS (zie QGIS als cliënt voor OGC-gegevens);
U kunt ook ondersteunde bestanden inlezen vanuit gearchiveerde mappen en eigen indelingen van QGIS gebruiken, zoals virtuele en geheugenlagen.

Vanaf de datum van dit document worden meer dan 80 vector- en 140 rasterindelingen ondersteund door de GDAL/OGR en eigen providers van QGIS.

Notitie

Not all of the listed formats may work in QGIS for various reasons. For example, some require external proprietary libraries, or the GDAL/OGR installation of your OS may not have been built to support the format you want to use. To see the list of available formats, run the command line ogrinfo --formats (for vector) and gdalinfo --formats (for raster), or check Settings ‣ Options ‣ GDAL menu (for raster) in QGIS.

In QGIS zijn er, afhankelijk van de indeling van de gegevens, verschillende gereedschappen om het te openen, voornamelijk beschikbaar in het menu Kaartlagen ‣ Laag toevoegen ‣ of vanaf de werkbalk Kaartlagen beheren (ingeschakeld via het menu Beeld ‣ Werkbalken). Echter, al deze gereedschappen verwijzen naar één enkel uniek dialoogvenster, het dialoogvenster Databronnen beheren dat u direct kunt openen met de knop ^{Databronnen beheren openen} beschikbaar op de werkbalk Databronnen beheren of door te drukken op Ctrl+L. Inderdaad, het dialoogvenster Databronnen beheren biedt een universele interface om zowel vector- of rasterbestand gebaseerde gegevens als ook databases of webservices die worden ondersteund door QGIS te openen. Het kan modaal worden ingesteld of niet met Modeless dialoogvenster Databronnen beheren in het menu Extra ‣ Opties ‣ Algemeen.

QGIS dialoogvenster Databronnen beheren¶

Naast dit belangrijk toegangspunt heeft u ook de plug-in DB Manager die geavanceerde mogelijkheden biedt om verbonden databases te analyseren en te bewerken. Meer informatie over mogelijkheden van DB Manager worden weergegeven in Plug-in DB Manager.

Er zijn ook nog vele andere gereedschappen, eigen plug-ins of van derde partijen, die u helpen bij het openen van bepaalde gegevensindelingen.

Dit hoofdstuk zal alleen de standaard door QGIS verschafte gereedschappen om gegevens te laden beschrijven. Het zal zich voornamelijk focussen op het dialoogvenster Databronnen beheren, maar meer dan alleen het beschrijven van elke tab zal het ook de gereedschappen verkennen, gebaseerd op de gegevensprovider of specificaties voor de indeling.

Het paneel Browser ¶

De Browser is één van de vele manieren om snel een eenvoudig uw gegevens aan projecten toe te voegen. Het is beschikbaar als:

een tab Databronnen beheren, ingeschakeld door te drukken op de knop ^{Databronnen beheren openen} (Ctrl+L);
als een paneel van QGIS dat u kunt openen vanuit het menu Beeld ‣ Panelen (of Settings ‣ Panels) of door te drukken op Ctrl+2.

In beide gevallen helpt de Browser u navigeren door uw bestandssysteem en geogegevens beheren, ongeacht het type laag (raster, vector, tabel), of de indeling van de gegevensbron (platte tekst of gecomprimeerde bestanden, database, webservices).

Het contextmenu voor een element in het paneel Browser wordt geopend door er met rechts op te klikken.

Voor items van de map voor het bestandssysteem biedt het contextmenu het volgende:

Als een Favoriet toevoegen;
Eigenschappen…
Verbergen in browser
Deze map snel scannen
Nieuwe map…
Map openen

Favorieten, kunnen ook worden verwijderd en hernoemd:

Favoriet hernoemen…
Favoriet verwijderen

Voor bladitems die op kunnen treden als lagen in het project, zal het contextmenu een selectie van items hebben. Bijvoorbeeld voor niet-database, niet op service gebaseerde vector-, raster- en gegevensbronnen voor mazen:

Geselecteerde laag(lagen) aan kaartvenster toevoegen
Eigenschappen…
Bestand verwijderen “<name of file>”…

In het item Laageigenschappen zult u vinden (soortgelijk aan dat wat u zult vinden in de vector en raster laageigenschappen als de lagen eenmaal zijn toegevoegd aan het project):

Metadata voor de laag. Groepen voor metadata: Informatie van provider (indien mogelijk, Pad zal een hyperlink naar de bron zijn), Identificatie, Bereik, Toegang, Velden (voor vectorlagen), Banden (voor rasterlagen), Contact, Links (voor vectorlagen), Verwijzingen (voor rasterlagen), Geschiedenis.
Een paneel Voorbeeld
De attributentabel voor vectorbronnen (in het paneel Attributen).

De Browser gebruiken om een laag aan het project toe te voegen:

Schakel de Browser in zoals hierboven beschreven. Een boom voor de browser met uw bestandssysteem,, databases en webservices wordt weergegeven. U zou misschien moeten verbinden met databases en webservices voordat zij zichtbaar zijn (zie betreffende gedeelten).
Zoek de laag op in de lijst.
Gebruik het contextmenu, dubbelklik op de naam ervan of sleep en zet het neer in het kaartvenster. Uw laag wordt nu toegevoegd aan het paneel Lagen en kan worden bekeken in het kaartvenster.

Tip

Een project van QGIS direct openen vanuit de browser

U kunt ook direct een project van QGIS openen vanuit het paneel Browser door te dubbelklikken op de naam of door het te slepen en neer te zetten in het kaartvenster.

Eenmaal geladen kunt u de laag bestuderen met de functies voor kaartnavigatie. Open, om de stijl van een laag te wijzigen, het scherm Laageigenschappen door te dubbelklikken op de naam van de laag in de legenda, of door met de rechts te klikken op de naam in de legenda en te kiezen voor Eigenschappen in het contextmenu. Zie het gedeelte Eigenschappen Symbologie voor meer informatie over het instellen van symbologie aan vectorlagen.

Aan de bovenkant van het paneel Browser vindt u enkele pictogrammen die u helpen om:

^{Geselecteerde lagen toevoegen}: u kunt ook gegevens aan het kaartvenster toevoegen door Geselecteerde lagen toevoegen te selecteren in het contextmenu van de laag;
^Bijwerken van de boom van de browser;
^{Filter browser} om te zoeken naar specifieke gegevens. Voer een woord in om naar te zoeken of een jokerteken en de browser zal de boom filteren om alleen paden naar overeenkomende tabellen, bestandsnamen of mappen van databases weer te geven – andere gegevens of mappen zullen niet worden weergegeven. Bekijk het voorbeeld voor Paneel Browser(2) in de figure_browser_panels. De vergelijking mag hoofdlettergevoelig zijn of niet. Hij kan ook worden ingesteld op:
- normaal: geeft elk item terug dat de zoektekst bevat;
- Jokerteken(s) gebruiken: stem de zoekactie fijn af door tekens ? en/of * te gebruiken om de positie van de zoektekst te specificeren;
- een reguliere expressie gebruiken.
^{Alles inklappen} de gehele boom;
^{Widget Eigenschappen in- en uitschakelen}: indien ingeschakeld wordt een nieuw widget toegevoegd aan de onderzijde van het paneel dat de metadata, indien van toepassing, van het geselecteerde item weergeeft.

Klikken met rechts op een item in de boom van de browser helpt u om:

in het geval van een bestand of een tabel, de metadata ervan weer te geven of om het te openen in uw project. Tabellen kunnen zelfs worden hernoemd, verwijderd of afgekort;
in het geval van een map, als Favoriete plaats op te nemen in uw favorieten, het te verbergen voor de boom van de browser. Verborgen mappen kunnen worden beheerd vanaf de tab Extra ‣ Opties ‣ Databronnen;
verbindingen te maken naar databases of webservers;
schema’s vernieuwen, hernoemen of verwijderen.

U kunt ook bestanden in databases importeren of tabellen kopiëren van het ene schema/database naar een ander door eenvoudigweg te slepen en neer te zetten. Er is een tweede paneel Browser beschikbaar om lang scrollen bij het slepen te vermijden. Selecteer eenvoudigweg het bestand en verplaats het naar het andere paneel met slepen en neerzetten.

Panelen QGIS Browser naast elkaar¶

Tip

Lagen aan QGIS toevoegen door ze eenvoudigweg te slepen en neer te zetten vanuit de bestandsbrowser van uw besturingssysteem

U kunt ook bestand(en) toevoegen aan het project door ze te slepen en neer te zetten vanuit de bestandsbrowser van uw besturingssysteem naar het paneel Lagen of het kaartvenster.

De DB Manager ¶

De plug-in DB Manager is een van de andere belangrijkste en eigen gereedschappen om indelingen van ruimtelijke databases die worden ondersteund door QGIS (PostGIS, SpatiaLite, GeoPackage, Oracle Spatial, MSSQL, DB2, Virtuele lagen) in één gebruikersinterface te integreren en te beheren. Het kan worden geactiveerd vanuit het menu Plug-ins ‣ Plug-ins beheren en installeren….

De plug-in ^{DB Manager} verschaft verscheidene mogelijkheden:

verbinden met databases en de structuur en inhoud ervan weergeven;
tabellen van databases bekijken;
lagen toevoegen aan het kaartvenster, ofwel door te dubbelklikken of door te slepen en neer te zetten;
lagen toevoegen aan een database vanuit de QGIS Browser of vanuit een andere database;
SQL-query’s maken en de uitvoer daarvan toevoegen aan het kaartvenster;
virtuele lagen maken.

Meer informatie over de mogelijkheden van DB Manager worden uitgelegd in Plug-in DB Manager.

Dialoogvenster DB Manager¶

Provider-gebaseerde gereedschappen voor laden ¶

Naast het paneel Browser en DB Manager, de belangrijkste gereedschappen die door QGIS worden verschaft om lagen toe te voegen ongeacht hun indeling, vindt u ook gereedschappen die specifiek zijn voor gegevensproviders.

Notitie

Enkele externe plug-ins verschaffen ook gereedschappen om bestanden in specifieke indelingen te openen in QGIS.

Een laag uit een bestand laden ¶

U kunt, om een laag uit een bestand te laden:

voor vectorgegevens (zoals Shapefile, Mapinfo of DXF-laag), klik op de knop van de werkbalk ^{Vectorlaag toevoegen}, selecteer de menuoptie Kaartlagen ‣ Laag toevoegen ‣ Vectorlaag toevoegen of druk op Ctrl+Shift+V. Dat zal een nieuw venster openen (zie figure_vector_add) van waaruit u Bestand kunt selecteren en klikken op Bladeren. U kunt, indien gewenst, ook de codering voor het bestand specificeren.

Dialoogvenster Vectorlaag toevoegen¶
voor rasterlagen, klik op het pictogram ^{Rasterlaag toevoegen}, selecteer de menuoptie Kaartlagen ‣ Laag toevoegen ‣ Rasterlaag toevoegen of typ Ctrl+Shift+R.

Dat zal een standaard bestandsdialoogvenster openen (zie figure_vector_open), wat u in staat stelt te navigeren door het bestandssysteem en een shapefile, een GeoTIFF of andere ondersteunde gegevensbron laden. Het selectievak Filter stelt u in staat enkele ondersteunde bestandsindelingen te selecteren. Alleen de indelingen die naar voldoening zijn getest zullen in de lijst verschijnen. Andere, niet geteste, indelingen kunnen worden geselecteerd met Alle bestanden (*.*).

../../../_images/shapefileopendialog.png

Dialoogvenster Open een OGR ondersteunde vectorlaag¶

Selecteren van een bestand uit de lijst en klikken op Openen laadt het in QGIS. Meer dan één laag kan tegelijkertijd worden geladen door de Ctrl- of Shift-toets ingedrukt te houden en te klikken op meerdere items in het dialoogvenster. Figure_vector_loaded laat QGIS zien na het laden van het bestand alaska.shp.

QGIS met het geladen shapefile van Alaska¶

Notitie

Omdat sommige indelingen, zoals MapInfo (bijv. .tab) of Autocad (.dxf), toestaan dat verschillende typen geometrie worden gemixt in één bestand, opent het laden van een dergelijke indeling in QGIS een dialoogvenster om te gebruiken geometrieën te selecteren om één geometrie per laag te krijgen.

Het gereedschap ^{Vectorlaag toevoegen} gebruiken:

U kunt ook specifieke indelingen laden, zoals ArcInfo Binary Coverage, UK. National Transfer Format, net als de ruwe TIGER-indeling van het US Census Bureau of OpenfileGDB. U zou zowel Map als Type bron moeten selecteren om dat te kunnen doen. In dit geval kan een map worden geselecteerd in het dialoogvenster na drukken op Bladeren.
Met het type bron Database kunt u een bestaande verbinding voor een database selecteren of er een maken naar het geselecteerde type database. Beschikbare typen database zijn ODBC, OGDI Vectors, Esri Personal Geodatabase, MySQL als ook PostgreSQL of MSSQL.

Drukken op de knop Nieuw opent het dialoogvenster Nieuwe OGR databaseverbinding maken waarvan de parameters die zijn welke u kunt vinden in Een opgeslagen verbinding maken. Door te drukken op Openen kunt u selecteren uit de beschikbare tabellen bijvoorbeeld van de voor PostGIS ingeschakelde database.
Het laatste type bron, Protocol, maakt het mogelijk gegevens vanaf het web te openen door bijvoorbeeld de indeling GeoJSON of CouchDB te gebruiken. Na het selecteren van het type dient u de URI van de bron in te voeren.

Tip

Het laden van lagen en projecten vanaf externe drives onder MacOS

Op macOS worden draagbare schijven, die naast de primaire harde schijf zijn gemount, niet zoals verwacht weergegeven onder Bestand ‣ Openen…. We werken aan een meer eigen macOS dialoogvenster Openen/Opslaan om dit op te lossen. Als workaround kunt u /Volumes typen in het vak Bestandsnaam en drukken op Enter. Dan kunt u navigeren naar de externe schijven en netwerkmounts.

Een tekstgescheiden bestand importeren ¶

Tekengescheiden tekstbestanden (bijv. .csv, .txt) kunnen in QGIS worden geladen met de hierboven vermelde gereedschappen. Echter, op deze manier geladen worden zij weergegeven als een eenvoudige tabel met gegevens. Soms kunnen tekengescheiden tekstbestanden geometrische gegevens bevatten die u wilt visualiseren; dat is waarom |delimitedText| Tekstgescheiden laag toevoegen is ontworpen.

Klik op het pictogram ^{Databronnen beheren openen} om het dialoogvenster Databronnen beheren te openen en schakel de tab Tekengescheiden tekst in, zoals weergegeven in figure_delimited_text.

../../../_images/delimited_text_dialog.png

Dialoogvenster Maak een laag uit een tekstgescheiden bestand¶

Selecteer eerst het te importeren bestand (bijv. qgis_sample_data/csv/elevp.csv) door te klikken op de knop Bladeren. Geef, in het veld Laagnaam, de te gebruiken naam voor de laag in het project op (bijv. Elevation).

Bestandsindeling ¶

Als het bestand eenmaal is geselecteerd, zal QGIS proberen om het bestand te parsen met het meest recent gebruikte scheidingsteken en proberen velden en rijen te identificeren. Het is belangrijk, om QGIS in staat te stellen het bestand te parsen, om het juiste scheidingsteken te selecteren. U kunt een scheidingsteken specificeren door te activeren:

CSV (komma gescheiden waarden) om het teken komma te gebruiken;
Zelfgekozen tekstscheiders, kiezen uit een aantal vooraf gedefinieerde scheidingstekens, zoals komma, spatie, tab, puntkomma…;
of Reguliere expressie tekstscheider en tekst in te voeren in het veld Expressie. gebruik bijvoorbeeld,, om het scheidingsteken te wijzigen naar tab, \t (dit is een reguliere expressie voor het teken tab).

Records en velden ¶

Anders dan instellingen om rijen en velden in de gegevens te identificeren kunnen enkele handige opties worden gebruikt om het herkennen van de gegevens aan te passen:

Aantal kopregels die overgeslagen kunnen worden: handig als u wilt vermijden dat sommige regels worden weergegeven in de import, ofwel omdat het blanco regels zijn, of omdat de opmaak anders is.
De eerste regel bevat veldnamen: waarden in de eerste rij van de gegevens worden gebruikt als veldnamen, anders voegt QGIS een rij met velden als type field_1, field_2 toe…
Veldtypen detecteren: automatisch het type veld herkennen. Indien niet geselecteerd worden alle attributen behandeld als tekstvelden.
Decimaal scheidingsteken is de komma: indien nodig, kunt u forceren dat de komma het decimale scheidingsteken is.
Spaties voor/na velden verwijderen: stelt u in staat spaties voor en achter de tekst van de velden te verwijderen.
Sla lege velden over.

Als u de eigenschappen voor het parsen instelt, wordt de voorbeeldweergave van de gegevens aan de onderzijde van het dialoogvenster bijgewerkt.

Geometrie definitie ¶

Als het bestand eenmaal is geparst, stel Geometrie definitie in op

Punt coördinaten en geef het X-veld en Y-veld op als de laag van het type geometrie punt is en dergelijke velden voor coördinaten bevat. Als de coördinaten zijn gedefinieerd als graden/minuten/seconden, activeer dan het keuzevak DMS-coördinaten;
Well known text (WKT)-optie als de ruimtelijke informatie wordt weergegeven door WKT (wel bekende tekst): selecteer het Geometrie-veld dat de definitie van WKT bevat en kies het toepasselijke Geometrie-veld of laat QGIS het automatisch detecteren;
Als het bestand geen ruimtelijke gegevens bevat, activeer dan Geen geometrieën (alleen attributentabel) en het zal worden geladen als een gewone tabel.

Naast de informatie over de geometrie van de objecten kunt u ook het Geometrie CRS van de laag instellen met het widget ^{CRS selecteren}.

Laag-instellingen ¶

Aanvullend kunt u inschakelen:

Ruimtelijke index gebruiken om de uitvoering van de weergave te verbeteren en objecten ruimtelijk te selecteren;
Gebruik een subset index om de uitvoering van filters voor subsets te verbeteren (indien gedefinieerd in de eigenschappen van de laag);
Bestand in de gaten houden om de wijzigingen aan het bestand door andere toepassingen terwijl QGIS wordt uitgevoerd bij te houden.

Aan het einde, klik op OK om de laag aan de kaart toe te voegen. In ons voorbeeld wordt een puntenlaag, genaamd Elevation, toegevoegd aan het project en gedraagt zich als elke andere laag in QGIS. Echter, deze laag is het resultaat van een query op de bronlaag .csv (in feite een koppeling) en zou moeten worden opgeslagen om een ruimtelijke laag op schijf te krijgen.

Een DXF- of DWG-bestand importeren ¶

DXF- en DWG-bestanden kunnen aan QGIS worden toegevoegd door ze eenvoudigweg te slepen en neer te zetten vanuit het normale paneel Browser. U zult worden gevraagd de sublagen te selecteren die u wilt toevoegen aan het project. Lagen worden toegevoegd met willekeurige eigenschappen voor de stijl.

Notitie

DXF-bestanden bevatten verscheiden typen geometrie (punt, lijn en/of polygoon), de naam van de laag zal worden samengesteld uit <filename.dxf> entiteiten <geometry type>.

Wanneer u de bestandsstructuur van DXF/DWG en de symbologie ervan in QGIS wilt behouden, wilt u waarschijnlijk het toegewezen gereedschap Project ‣ Importeren/Exporteren ‣ Lagen importeren vanuit DWG/DXF… gebruiken dat u in staat stelt:

elementen uit het bestand van de tekening in een database van GeoPackage te importeren.
en geïmporteerde elementen aan het project toe te voegen.

Om, in het dialoogvenster DWG/DXF importeren, eerst de inhoud van het bestand van de tekening te importeren:

Voer de locatie van het Doelpakket in, d.i. het nieuwe bestand van GeoPackage dat de gegevens zal bevatten. Als een bestaand bestand wordt opgegeven, zal dat worden overschreven.
Specificeer het coördinaten referentiesysteem van de gegevens in het bestand van de tekening.
Selecteer Verwijzingen naar blokken uitbreiden om de blokken in het bestand van de tekening als normale elementen te importeren.
Selecteer Bogen gebruiken om de geïmporteerde lagen te promoveren naar een type geometrie boog.
Gebruik de knop Importeren om het te gebruiken bestand DWG/DXF te selecteren (één per GeoPackage). De database van GeoPackage zal automatisch worden gevuld met de inhoud van het bestand van de tekening. Afhankelijk van de grootte van het bestand *CAD, zou dit enige tijd kunnen duren.

Nadat de gegevens the .dwg of .dxf zijn geïmporteerd in de database van GeoPackage wordt het frame in de onderste helft van het dialoogvenster gevuld met de lijst met lagen uit het geïmporteerde bestand. Daar kunt u selecteren welke lagen moeten worden toegevoegd aan het project van QGIS:

Stel, bovenin, een Groepsnaam in om de tekeningbestanden in het project te groeperen.
Selecteer de weer te geven lagen: Elke geselecteerde laag wordt toegevoegd aan een ad hoc groep die vectorlagen voor de objecten punt, lijn en gebied bevat van de laag van de tekening. De stijl van elke laag wordt ingesteld zodat het het uiterlijk aanneemt van hoe het er in het originele bestand *CAD uitzag.
Selecteer of de laag zichtbaar zou moeten zijn bij openen.
Gebruik als alternatief de optie Lagen samenvoegen om alle lagen in één groep te plaatsen.
Druk op OK om de lagen in QGIS te openen.

../../../_images/dwg_dxf_import_dialog.png

Dialoogvenster voor het importeren van bestanden DWG/DXF¶

OpenStreetMap vectors Importeren ¶

In recente jaren heeft het project OpenStreetMap enorm aan populariteit gewonnen omdat in vele landen geen gratis geo-gegevens zoals digitale wegenkaarten beschikbaar zijn. Het doel van het project OSM is om een gratis bewerkbare kaart van de wereld te maken vanuit GPS-gegevens, lucht-/satellietfotografie of lokale kennis. QGIS verschaft ondersteuning voor gegevens van OSM om dat doel te ondersteunen.

Met behulp van het paneel Browser kunt u een .osm-bestand laden in het kaartvenster, in welk geval u een dialoogvenster krijgt om sublagen te selecteren, gebaseerd op het type geometrie. De geladen lagen zullen alle gegevens voor dat type geometrie in het bestand bevatten en de gegevensstructuur van het osm-bestand behouden.

SpatiaLite-lagen ¶

De eerste keer dat u gegevens laadt vanuit een database van SpatiaLite begint met:

klikken op de knop op de werkbalk ^{SpatiaLite-laag toevoegen};
selecteren van de optie SpatiaLite-laag toevoegen… uit het menu Kaartlagen ‣ Laag toevoegen;
of door te typen Ctrl+Shift+L.

Dit zal een venster openen waarin u ofwel een nieuwe verbinding met een database van SpatiaLite kunt maken die al bekend is bij QGIS, die u kunt kiezen uit een keuzelijst of om een nieuwe verbinding naar een nieuwe database te maken. Klik, om een nieuwe verbinding te maken, op de knop Nieuw en gebruik de bestandsverkenner om de database van SpatiaLite te vinden, dat een bestand is met de bestandsextensie .sqlite.

QGIS ondersteunt ook het bewerken van gegevens via te bewerken Views in SpatiaLite.

GPS ¶

Laden van GPS-gegevens in QGIS kan worden gedaan met behulp van de bronplug-in: GPS Tools. Instructies worden beschreven in het gedeelte Plug-in GPS-gereedschap.

GRASS ¶

Het werken met vectorgegevens voor GRASS is beschreven in Integratie van GRASS GIS.

Database gerelateerde gereedschappen ¶

Een opgeslagen verbinding maken ¶

Om tabellen te lezen en naar te schrijven in de vele database-indelingen die QGIS ondersteunt dient u een verbinding te maken naar die database. Waar QGIS paneel Browser de eenvoudigste en aanbevolen manier is om met databases te verbinden en te gebruiken, verschaft QGIS andere gereedschappen om te verbinden met elk daarvan en hun tabellen te laden:

PostGIS-laag toevoegen… of door te typen Ctrl+Shift+D
MSSQL Spatial-laag toevoegen… of door te typen Ctrl+Shift+M
Oracle Spatial-laag toevoegen… of door te typen Ctrl+Shift+O
DB2 Spatial-laag toevoegen… of door te typen Ctrl+Shift+2

Deze gereedschappen zijn toegankelijk ofwel vanuit de Werkbalk Lagen beheren of het menu Kaartlagen ‣ Laag toevoegen ‣. Verbinden met een database van SpatiaLite database wordt beschreven in SpatiaLite-lagen.

Tip

Verbinding naar database maken vanuit het QGIS paneel Browser

Selecteer de overeenkomende indeling voor de database in de boom van de Browser, klik met rechts en kiezen van Verbinden zal het dialoogvenster voor de verbinding met de database openen.

De meeste dialoogvensters voor verbindingen volgen een algemene basis die hieronder zal worden beschreven met behulp van het gereedschap voor een database van PostgreSQL als voorbeeld. Voor aanvullende instellingen die specifiek zijn voor andere providers, vindt u de overeenkomende beschrijving op:

Verbinden met MSSQL Spatial;
Verbinden met Oracle Spatial;
Verbinden met DB2 Spatial.

De eerste keer dat u een gegevensbron van PostGIS gebruikt, moet u een verbinding maken naar een database die de gegevens bevat. Begin door te klikken op de toepasselijke knop zoals hierboven weergegeven, dat opent een dialoogvenster PostGIS-tabel(len) toevoegen (zie figure_add_postgis_tables). Klik op de knop Nieuw om het dialoogvenster Nieuwe PostGIS-verbinding maken weer te geven om toegang te krijgen tot het beheer van de verbinding.

../../../_images/newpostgisconnection.png

Dialoogvenster Nieuwe PostGIS-verbinding maken¶

De voor een PostGIS-verbinding vereiste parameters worden hieronder weergegeven. Voor de andere typen database, bekijk hun verschillen in Bijzondere vereisten voor verbindingen.

Name: A name for this connection. It can be the same as Database.
Service: Service parameter to be used alternatively to hostname/port (and potentially database). This can be defined in pg_service.conf. Check the PostgreSQL service verbindingsbestand section for more details.
Host: Name of the database host. This must be a resolvable host name such as would be used to open a TCP/IP connection or ping the host. If the database is on the same computer as QGIS, simply enter localhost here.
Port: Port number the PostgreSQL database server listens on. The default port for PostGIS is 5432.
Database: Name of the database.
SSL mode: SSL encryption setup. The following options are available:
- Prefer (the default): I don’t care about encryption, but I wish to pay the overhead of encryption if the server supports it.
- Require: I want my data to be encrypted, and I accept the overhead. I trust that the network will make sure I always connect to the server I want.
- Verify CA: I want my data encrypted, and I accept the overhead. I want to be sure that I connect to a server that I trust.
- Verify Full: I want my data encrypted, and I accept the overhead. I want to be sure that I connect to a server I trust, and that it’s the one I specify.
- Allow: I don’t care about security, but I will pay the overhead of encryption if the server insists on it.
- Disable: I don’t care about security, and I don’t want to pay the overhead of encryption.
Authentication, basic.
Username: User name used to log in to the database.
Password: Password used with Username to connect to the database.

U kunt een of beide parameters gebruikersnaam en wachtwoord opslaan, in welk geval zij standaard zullen worden gebruikt, elke keer als u wilt verbinden met deze database. Indien niet opgeslagen zult u iedere keer worden gevraagd de ontbrekende inloggegevens op te geven om te verbinden met de database in volgende sessies van QGIS; in de tussentijd worden de door u opgegeven parameters voor de verbinding opgeslagen in een tijdelijke interne cache en elke keer teruggegeven als een gebruikersnaam/wachtwoord voor dezelfde database nodig is, totdat u het huidige proces van QGIS afsluit.

Waarschuwing

QGIS Gebruikersinstellingen en beveiliging

Op de tab Authenticatie zal het opslaan van gebruikersnaam en wachtwoord niet beveiligde inloggegevens behouden in de configuratie van de verbinding. Deze inloggegevens zullen zichtbaar zijn als u, bijvoorbeeld, het projectbestand deelt met iemand. Daarom wordt geadviseerd om uw inloggegevens in plaats daarvan op te slaan in een configuratie voor Authenticatie (tab Configuraties). Bekijk ref:authentication_index voor meer details) of in een service verbindingsbestand (zie PostgreSQL service verbindingsbestand bijvoorbeeld).

Optioneel, afhankelijk van het type database, kunnen de volgende keuzevakken worden geactiveerd:

Toon alleen lagen in de kaartlagen registers
Niet het type geometrie bepalen voor onbeperkte kolommen (GEOMETRY)
Alleen in het ‘publieke’-schema kijken
Ook tabellen zonder geometrie tonen
Gebruik ’estimated table statistics’
Opslaan/laden van projecten van QGIS in de database toestaan: meer details hier

Tip

Geschatte metadata voor tabel gebruiken om bewerkingen te versnellen

Bij het initialiseren van lagen zouden verscheidene query’s nodig kunnen zijn om de karakteristieken vast te stellen van de geometrieën die zijn opgeslagen in de tabel van de database. Wanneer de optie Gebruik ‘estimated table metadata’ is geselecteerd, onderzoeken deze query’s slechts een monster van de rijen en gebruiken de tabelstatistieken, in plaats van de gehele tabel. Dit kan de verwerking van bewerkingen op grote gegevenssets enorm versnellen, maar zou kunnen resulteren in onjuiste karakterisering van lagen (bijv. de telling van het aantal objecten van gefilterde lagen zou niet nauwkeurig genoeg bepaald kunnen zijn) en zou zelfs vreemd gedrag kunnen veroorzaken in het geval dat kolommen, die geacht worden uniek te zijn, dat in feite niet zijn.

Als alle parameters en opties eenmaal zijn ingesteld kunt u de verbinding testen door te drukken op de knop Verbinding testen of toepassen door op OK te drukken. Klik nu, vanuit PostGIS-tabel(len) toevoegen, op Verbinden en het dialoogvenster wordt gevuld met tabellen uit de geselecteerde database (zoals weergegeven in figure_add_postgis_tables).

Bijzondere vereisten voor verbindingen ¶

Vanwege de bijzonderheden van de typen databases zijn alle gegeven opties hetzelfde voor alle databases. Hieronder worden specifieke eisen voor verbindingen weergegeven.

PostgreSQL service verbindingsbestand ¶

Het service verbindingsbestand maakt het mogelijk dat in PostgreSQL parameters voor een verbinding worden geassocieerd met één enkele naam van een service. Die naam van een service kan dan worden gespecificeerd door een cliënt en de geassocieerde instellingen zullen worden gebruikt.

Het is genaamd .pg_service.conf op systemen van *nix (GNU/Linux, MacOS etc.) en pg_service.conf op Windows.

Het servicebestand ziet er uit als:

[water_service]
host=192.168.0.45
port=5433
dbname=gisdb
user=paul
password=paulspass

[wastewater_service]
host=dbserver.com
dbname=water
user=waterpass

Notitie

Er staan twee services in het voorbeeld hierboven: water_service en wastewater_service. U kunt deze gebruiken om te verbinden vanuit QGIS, pgAdmin etc. door alleen de naam te specificeren van de service waarmee u wilt verbinden (zonder de omsluitende haakjes). Indien u de service wilt gebruiken met psql dient u iets te doen als export PGSERVICE=water_service vóórdat u uw opdrachten voor psql opgeeft.

U vindt alle parameters hier

Notitie

Indien u de wachtwoorden niet wilt opslaan in het servicebestand, kunt u de optie .pg_pass gebruiken.

Op besturingssystemen van *nix (GNU/Linux, MacOS etc.) kunt u het bestand .pg_service.conf opslaan in de thuismap van de gebruiker en de cliënten van PostgreSQL zullen zich er automatisch bewust van zijn. Als, bijvoorbeeld de gebruiker web is, zou het bestand .pg_service.conf moeten zijn opgeslagen in de map /home/web/ om direct te kunnen werken (zonder enige andere omgevingsvariabelen te moeten opgeven).

U kunt de locatie van het servicebestand specificeren door een omgevingsvariabele PGSERVICEFILE te maken (bijv. voer de opdracht export PGSERVICEFILE=/home/web/.pg_service.conf uit onder uw *nix besturingssysteem om de variabele PGSERVICEFILE tijdelijk in te stellen)

U kunt het servicebestand ook systeembreed (alle gebruikers) beschikbaar maken, ofwel door het bestand pg_service.conf` te plaatsen in .pg_config --sysconfdir` of door de omgevingsvariabele ``PGSYSCONFDIR toe te voegen om de map te specificeren die het servicebestand bevat. Als servicedefinities met dezelfde naam bestaan in het gebruikers- en het systeembestand, heeft het gebruikersbestand voorrang boven het systeembestand.

Waarschuwing

Er zijn enkele valkuilen onder Windows:

Het servicebestand zou moeten worden opgeslagen als pg_service.conf en niet als .pg_service.conf.
Het servicebestand zou moeten worden opgeslagen in de indeling voor Unix om te kunnen werken. Eén manier om dat te doen is door het te openen in Notepad++ en dan Bewerken -> Formaat -> UNIX-indeling -> Bestand opslaan.
U kunt omgevingsvariabelen op verscheidene manieren toevoegen; een geteste, die betrouwbaar werkt, is Configuratiescherm ‣ Systeem ‣ Geavanceerde systeeminstellingen ‣ Omgevingsvariabelen toevoegen PGSERVICEFILE en het pad als type C:\Users\John\pg_service.conf
Na het toevoegen van een omgevingsvariabele zou u mogelijk uw computer opnieuw moeten opstarten.

Verbinden met Oracle Spatial ¶

De ruimtelijke objecten in Oracle Spatial helpen gebruikers bij het beheren van geografische en locatie-gegevens in een eigen type binnen een database van Oracle. In aanvulling op enkele opties in Een opgeslagen verbinding maken, stelt het dialoogvenster voor:

Database SID of SERVICE_NAME van de Oracle instantie;
Poort: Poortnummer waar de server van de database van Oracle naar luistert. De standaard poort is 1521;
Werkruimte: De werkruimte waarnaar moet worden geschakeld.

Optioneel kunt u de volgende keuzevakken activeren:

Kijk alleen in de tabel Metadata: dit beperkt de weergegeven tabellen tot die welke aanwezig zijn in de weergave all_sdo_geom_metadata. Dit kan de initiële weergave van ruimtelijke tabellen aanzienlijk versnellen.
Alleen zoeken naar tabellen van de gebruiker: bij het zoeken naar ruimtelijke tabellen, beperk het zoeken tot alleen die tabellen waar de gebruiker eigenaar van is.
Ook tabellen zonder geometrie tonen: geeft aan dat ook tabellen zonder geometrie standaard in de lijst getoond zouden moeten worden.
Gebruik geschatte tabelstatistieken voor de laag metadata: wanneer een laag wordt aangemaakt wordt er ook verschillende metadata aangemaakt voor de tabel in Oracle. Deze bevat informatie als het bijhouden van het aantal regels, het type geometrie en het bereik van alle geometrieën in de tabel. Het bijhouden van deze metadata is tijdrovend als de tabellen veel records bevatten. Door deze optie te activeren, worden de volgende snelle bewerkingen voor de metadata uitgevoerd: Het aantal regels wordt bepaald vanuit all_tables.num_rows. De bereiken van elke tabel worden altijd bepaald met de functie SDO_TUNE.EXTENTS_OF, zelfs wanneer er een laagfilter wordt gebruikt. Het bepalen van het type geometrie wordt bepaald uit de eerste 100 niet null regels in de tabel.
Alleen aanwezige typen geometrie: toon alleen bestaande typen geometrie en biedt niet aan om andere toe te voegen.
Aanvullende attributen geometrie opnemen

Tip

Oracle Spatial-lagen

Normaal gesproken wordt een ruimtelijke laag in ORACLE gedefinieerd door een item in de tabel USER_SDO_METADATA.

Het wordt aanbevolen dat uw tabellen een primaire sleutel hebben, om er voor te zorgen dat de gereedschappen voor selecteren correct werken.

Verbinden met DB2 Spatial ¶

In aanvulling op enkele van de beschreven opties in Een opgeslagen verbinding maken, kan de verbinding naar een database van DB2 database (zie DB2 Spatial-lagen voor meer informatie) worden gespecificeerd ofwel met behulp van een naar ODBC gedefinieerde Service/DSN-naam of met behulp van informatie voor stuurprogramma, host en poort.

Een ODBC Service/DSN-verbinding vereist dat de naam van de service wordt gedefinieerd naar ODBC.

Een stuurprogramma/host/poort-verbinding vereist:

Stuurbestand (driver): Naam van het stuurprogramma voor DB2. Gewoonlijk zou dit het stuurprogramma IBM DB2 ODBC DRIVER zijn.
Host: Naam van de host van de database. Dit moet een terug te vinden naam zijn zoals die gebruikt wordt voor een TCP/IP-verbinding of hoe de host kunt pingen. Wanneer de database op dezelfde computer staat als QGIS, gebruik hier dan localhost.
Poort: Poortnummer waar de server van de database van DB2 naar luistert. De standaard DB2 LUW-poort is 50000. De standaard DB2 z/OS-poort is 446.

Tip

DB2 Spatial-lagen

Een DB2 Spatial-laag wordt gedefinieerd door een rij in de weergave DB2GSE.ST_GEOMETRY_COLUMNS.

Notitie

Het is belangrijk, om effectief te kunnen werken met DB2 ruimtelijke tabellen in QGIS, dat tabellen een kolom INTEGER of BIGINT hebben gedefinieerd als PRIMARY KEY en indien nieuwe objecten zullen worden toegevoegd, zou deze kolom ook een karakteristiek GENERATED moeten hebben.

Het is ook nuttig als de ruimtelijke kolom is geregistreerd met een specifieke ruimtelijke referentie-ID (meestal 4326 voor coördinaten in WGS84). Een ruimtelijke kolom kan worden geregistreerd door de opgeslagen procedure ST_Register_Spatial_Column aan te roepen.

Verbinden met MSSQL Spatial ¶

In aanvulling op enkele opties in Een opgeslagen verbinding maken, stelt het dialoogvenster voor het maken van een nieuwe verbinding voor MSSQL u voor om een Provider/DSN-naam in te vullen. U kunt ook aanwezige databases weergeven.

Het laden van laag uit een database ¶

Wanneer u eenmaal één of meer verbindingen hebt gedefinieerd naar een database (zie het gedeelte Een opgeslagen verbinding maken), kunt u er lagen uit laden. Natuurlijk vereist dit dat er gegevens beschikbaar zijn. Bekijk bijvoorbeeld het gedeelte Importeren van gegevens in PostgreSQL voor een bespreking over het importeren van gegevens in een database van PostGIS.

U kunt de volgende stappen uitvoeren om een laag te laden uit een database:

Open het dialoogvenster “Databasetabel(len) toevoegen <database>” (zie Een opgeslagen verbinding maken).
Kies de verbinding vanuit de keuzelijst en druk op Verbinden.
Selecteer of deselecteer het keuzevak Ook tabellen zonder geometrie tonen
Optioneel, gebruik enkele Zoek opties om de lijst met tabellen die overeenkomen met de zoekactie te beperken. U kunt deze optie ook instellen voordat u op de knop Verbinden drukt, wat het ophalen vanuit de database versnelt.
Zoek naar de laag/lagen die u wilt toevoegen in de lijst van beschikbare lagen.
Selecteer deze door er op te klikken. U kunt meerdere lagen selecteren door de Shift-toets in te drukken tijdens het klikken.
Gebruik, indien van toepassing, de knop Filter instellen (of dubbelklik op de laag) om het dialoogvenster Querybouwer te starten (Bekijk het gedeelte Querybouwer) en definieer welke objecten uit de geselecteerde laag moeten worden geladen. De expressie voor het filter verschijnt in de kolom sql. Deze beperking kan worden verwijderd of worden bewerkt in het frame Laageigenschappen ‣ Algemeen ‣ Provider-specifieke filter expressie.
Het keuzevak in de kolom Select at id is standaard geactiveerd en haalt ID’s van de objecten op zonder attributen, wat het laden van de gegevens in de meeste gevallen versnelt.
Klik op de knop Toevoegen om de laag toe te voegen aan het kaartvenster.

Dialoogvenster PostGIS-tabel(len) toevoegen¶

Tip

Het paneel Browser gebruiken om het laden van tabel(len) van databases te versnellen

Toevoegen van tabellen van databases vanaf hun ad hoc tab van het dialoogvenster the Databronnen beheren aan QGIS kan soms bijzonder veel tijd vergen omdat QGIS op voorhand statistieken en eigenschappen (bijv. type geometrie en veld, CRS, aantal objecten) van elke tabel ophaalt. Het is beter om het paneel Browser of DB Manager te gebruiken om de tabellen van de database te slepen en neer te zetten in het kaartvenster om dit te vermijden als eenmaal the connection is set.

QGIS aangepaste indelingen ¶

QGIS stelt twee aangepaste indelingen voor die u in de toepassing kunt laden met behulp van hun eigen gereedschap voor het laden:

Tijdelijke tekenlaag: een geheugenlaag die is gebonden aan het project waarin hij is geopend (zie Een nieuwe tijdelijke tekenlaag maken voor meer informatie)
Virtuele lagen: een laag die resulteert vanuit een query op andere laag/lagen (zie Virtuele lagen maken voor meer informatie)

QLR - QGIS Laag-definitiebestand ¶

Laagdefinities kunnen worden opgeslagen als een Laag-definitiebestand (QLR - .qlr) met behulp van Exporteren ‣ Opslaan als Laag-definitiebestand… in het contextmenu van de laag.

De indeling QLR maakt het mogelijk om “complete” QGIS-lagen te delen met andere gebruikers van QGIS. QLR-bestanden bevatten koppelingen naar de gegevensbronnen en alle benodigde QGIS stijlinformatie om de laag op te kunnen maken.

QLR-bestanden worden in het paneel Browser weergegeven en kunnen worden gebruikt om lagen toe te voegen (met hun opgeslagen stijlen) aan het paneel Lagen. U kunt ook QLR-bestanden slepen en neerzetten vanuit de systeem bestandsbeheerder in het kaartvenster.

Verbinden met webservices ¶

Met QGIS kunt u toegang krijgen tot verschillende typen webservices van OGC (WM(T)S, WFS(-T), CSW …). Dankzij QGIS Server kunt u deze services ook publiceren. Beschrijving van deze mogelijkheden en how-to worden verschaft in het hoofdstuk Werken met gegevens van OGC.